EĞER SEN DE ROMA HEYKELLERİNE HAYRANSAN OKUMAN GEREKEN BİR KONU VAR :)

 VERİSTİK ÜSLUP 

 Uygarlıklar yüzyılllar boyunca önde gelen şahıslarını, ya da değerli kıldıklarını yüceltmek, onurlandırmak ya da verilen değeri göstermek amacıyla portreler yapmışlardır. Portreler şahısların karakteristik özelliklerinin, yüz hatlarıyla verildiği baş bölgesi eserleridir. Roma Cumhuriyeti Portre Sanatı; Etrüsk sanatı, Campana’nın yerli İtalik Sanatı, Geç Hellenistik Dönem Sanatı izlenimleriyle yeşeren bir sanat anlayışına sahiptir. Roma Cumhuriyet Dönem’i Portreciliğinin temellerini atan ata kültü geleneğidir. Yerel İtalya’dan Romalılara yansıyan ata kültü, atalarına bağlı olan Romalıların bal mumundan şahısın masklarını alıp, atalarının portrelerini onurlandırmak amacıyla yaptırmalarına neden olmuştur(kişinin ölse dahi hep orada olma hissiyatı). Ata Kültü geleneğinde kadınlar nadiren olmak üzere yer alabilirler fakat daha çok erillikle ilgili olduğu için erkekler yer almaktadır. Roma’nın önemli sınıflarından olan vatandaşlarının evlerinde kilden oluşan mask veya büst biçiminde ataları yer almaktadır (imagines maiorum). Genç erkeklerin bu davranışı benimseyip döngü haline getirebilmesi açısından Ata kültü Romalılar için sürdürülebilir bir gelenek konumunda oldukça önemli bir yere sahiptir. Roma Portreciliği, Grek Portreciliği gibi değildir ön planda gerçekçilik yer alır. Bu portrelerde baskın üsluba Veristik stil denir ve bu stil atalar kültünün yan kolu niteliğini taşımaktadır. Veristik üslupta yapılan portreler en yoğun İ.Ö3yy’da görülmeye başlandı. Roma Cumhuriyeti Portre sanatında 1.Grup(İ.Ö100-67) içerisine dahil edilen Veristik Stilde yapılan portreler uzuvların doğallığıyla beraber bir kişinin aynaya baktığında gördüğü detaylar (benler,kırışıklıklar,göz torbaları v.s) gibi gerçekçi bir tarzdadır. Bu üslup İtalik sanat içerisinde de etkili olmayı güzel bir şekilde başarabilmiştir. Veristik Stilde üretilen portrelerin en büyük amacı masktan taşa aktarılan hatları olabildiğince doğal, gerçekçi ve detaylı yansıtabilmeleridir ve bu sanatçı için oldukça emek isteyen bir eylemdir ve ölmeyle bağlantılı, dudak etinin içe çekilmesi Veristik Stilin başlıca özelliğidir. Veristik Stilde yapılan bazı portreler şunlardır:

Şair Ennius’a ait olduğu düşünülen portre (İ.Ö 2.yy): Başında çelengiyle betimlenen şair portresinde saçlar bir perçem şeklindedir. Yüz oldukça gerçekçi hatlarıyla verilmiştir, gözler donuk bir şekildedir,dudak aşağı sarkmıştır. Bir diğer eser ise yine bronzdandır ve kaşların ortasındaki çatıklık çok başarılı bir şekilde yansıtılmıştır, gıdık belirtilmiştir. Saçlar perçem halindedir ve gözler oldukça detaylıdır. Tüm bu özellikler ve gerçekçilik Veristik Üslubu başarılı bir şekilde yansıtabilmiştir.

Vatikan(İ.Ö 1.yy) portresi:Önemli özelliği dudakların içe çekilip çizgi halini almasıdır. Göz pınarları torbaları başarılı bir şekilde yansıtılmış ve masklardan geçen bir imaj görülür.

 Palestrini portresi (İ.Ö 1.yy): Masktan aktarılmış gibi görünen kalker taşından üretilen bu eserin kaba bir görüntüsü vardır. Dudak aşağıya sarkmıştır ve gözler boşluğa bakar şekildedir. 

Berlin kalker portre (İ.Ö 1.yy): İmagines miaorum özelliği taşıyan bu portrede yüzde ifade yoktur. Yaşlılıkla bağlantılı olarak yanakların çökmesi, yüzdeki kırışıklıklar, dudakların çizgisel görünümü aktarılmıştır. Saçı perçem halinde dökülmüştür, taranmışlık hissi yaratılmıştır. 

Otricoli portresi (İ.Ö 50): Otricoli’de bulunmuştur. Mermer eser o kadar gerçekçi ki yaşlılıkla bağlantılı anatomi muazzam bir şekilde yapılmıştır. Boyundaki çizgiler, yanakların çöküşü alındaki ve yüzdeki çizgiler, göz torbaları, dudağın sarkması ve çizgisi gayet net bir şekildedir.  Veristik eserlerde kesinlikle en sevdiğim portredir kendileri. Yüksek çözünürlüklü bir kameradan farksız...

Cumae portresi (İ.Ö 50): Hellenistik etkili portrelere geçiş niteliği taşıyan eserde boyun uzantısı dönmüştür. Gözlerde ise ufka doğru kenetlenme hakimdir ki bu bizde hellenistik dönemden oldukça tanıdık bir ifadeydi. Gözlerdeki duygulu bakış (Pergamon zeus sunağı), kırışıklık, gözaltı torbası, dudakların çizgileri, yanakların sarkması başarılı yansıtılır. 

Togalı patricia(İ.Ö 80-50): Elinde iki atasının portresini taşıyan bir heykeldir.(imagines miaorum) Durağan portrelerde kırışıklıklar başarılı bir şekilde verilirken dudaklar da çizgi halindedir ve olabidiğince gerçekçidir.

İŞTE SENİN İÇİN SANAT ESERİ GİBİ BİR PARÇA: Sibylle Baier- The End .........